در زندگی مدرن علاقه زیادی به مصرف بتاکاروتن برای مقاصد زیبایی وجود دارد و در این میان نقش بتاکاروتن در ریزش مو و رشد مو موضوعی مورد علاقه برای افرادی است که اهمیت زیادی برای سلامت و زیبایی موهای خود قائل اند. بتاکاروتن یکی از پیش سازهای ویتامین آ در بدن است. پیش ساز یا همان پروویتامین یعنی زمانی که وارد بدن میشود به آن ویتامین تبدیل میشود. ویتامین آ در رشد موی سالم نقش مهم دارد و در هیدراته ماندن پوست سر و مو و همچنین جلوگیری از شکستن مو و در عین حال رشد موی یا ضخامت و قوی دخالت دارد.
در این مقاله ما به نقش بتاکاروتن در ریزش مو و رشد مو و همچنین فواید و احتیاط لازم در مصرف آن خواهیم پرداخت و قبل اینکه به مبحث اصلی بپردازیم به صورت خلاصه باید نگاهی به بتاکاروتن بیاندازیم.
بتاکاروتن چیست؟
بتاکاروتن نوعی کاروتنوئید است که دسته ای از رنگدانه هاست که به میوه ها و سبزیجات نارنجی و قرمز، رنگ های زنده می بخشد. نام بتاکاروتن را از نام لاتین هویج یعنی کارون گرفته اند. بتاکاروتن یکی از رایج ترین و شناخته شده ترین کاروتنوئیدها است و به ویژه در گیاهانی مانند هویج، سیب زمینی شیرین، اسفناج، کلم پیچ و سایر میوه ها و سبزیجات سبز، زرد و نارنجی به وفور یافت می شود. بتاکاروتن به عنوان پروویتامین A کاروتنوئید در نظر گرفته می شود، به این معنی که بدن انسان می تواند آن را به ویتامین A تبدیل کند. ویتامین A برای حفظ بینایی سالم، سیستم ایمنی قوی و رشد و تکامل مناسب سلول ضروری است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که همه کاروتنوئیدها را نمی توان به ویتامین A تبدیل کرد و بتاکاروتن یکی از معدود مواردی است که می تواند این نقش را ایفا کند.
بتاکاروتن از محبوب ترین کاروتنوئیدهایی است که مورد مطالعه قرار گرفته است و دارای دو کلاسه اصلی کاروتن ها و گزانتوفیل ها است. کاروتن ها شامل بتاکاروتن، لیکوپن و آلفا کاروتن هستند و دسته بندی زانتوفیل ها که با نام گزانتوفیل نیز شناخته میشوند شامل لوتئین و زآگزانتین و آستاگزانتین است. همه این کاروتنوئیدها دارای مزایای ضد التهابی، قدرت آنتی اکسیدانی بالا و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن هستند.
بتاکاروتن علاوه بر نقش پیش ساز ویتامین A، به عنوان یک آنتی اکسیدان نیز عمل می کند. آنتی اکسیدان ها به محافظت از سلول های بدن در برابر آسیب های ناشی از مولکول های مضر به نام رادیکال های آزاد کمک می کنند، که می تواند به مشکلات مختلف سلامتی کمک کند و روند پیری را تسریع کند. مصرف رژیم غذایی غنی از بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها با چندین فواید سلامتی از جمله کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن و بهبود سلامت پوست همراه است. با این حال، همیشه بهتر است که مواد مغذی را از یک رژیم غذایی متعادل به‌جای تکیه بر مکمل‌ها دریافت کنید، زیرا مصرف بیش از حد بتاکاروتن از مکمل‌ها به طور بالقوه میتواند منجر به عوارض جانبی شود.
در هر حال بتاکاروتن بهترین و حتی کارآمدترین پیش ساز های ویتامین آ برای بدن در نظر گرفته میشود. زمانی که بتاکاروتن مصرف می کنیم در روده توسط نمک ها و چربی صفراوی تجزیه شده و به رتینول تبدیل می شود. رتینول را ویتامین آ از پیش ساخته شده می نامیم که برای بدن نقش بسیار مهمی در سلامت دارد. رتینول در سلامت پوست و مو و حتی چشم بسیار دارای اهمیت است.
فواید و نقش بتاکاروتن در ریزش مو
بتاکاروتن هم از طریق خاصیت آنتی اکسیدانی خود و تبدیل شدن به ویتامین آ می تواند به رشد مو کمک کند. این ماده به عنوان یک ضد التهاب قوی و آنتی اکسیدان میتواند از التهاب فولیکول مو که منجر به ریزش مو میشود جلوگیری کند. بتاکاروتن می تواند از مو در برابر آسیب ناشی از نور افتاب محافظت کند. نور آفتاب میتواند باعث التهاب فولیکول مو شود و رشد طبیعی مو را مختل کند. پس آنتی اکسیدان و ضد التهاب قوی مانند بتاکاروتن برای سلامت پوست سر و فولیکول مو در راستای رشد موی سالم و پیشگیری از ریزش مو موثر است.
ترشح بیش از حد سبوم در پوست سر هم برای فرد آزار دهنده است هم میتواند با آلوپسی آندروژنیک مرتبط باشد. رتینول تولید شده در بدن میتواند در کنترل ترشح سبوم در غدد چربی درون پوست موثر باشد. بتاکاروتن به عنوان بهترین پیش ساز رتینول در بدن میتواند سطح رتنول بدن را متعادل نماید تا به میزان کافی در دسترس باشد که بتواند ترشح سبوم را نرمال سازی نماید. کنترل ترشح چربی پوست سر ارتباط مستقیم با کنترل ریزش مو آندروژنیک دارد.
رتینول تولید شده میتواند از رشد بیش از از اندازه میکروب ها در اطراف فولیکول مو جلوگیری کند. خواص ضد میکروبی رتینول بسیار شناخته شده است چون نقش مهمی در ساخت پپتیدهای آنتی میکروبیال دارد. این پپتیدها برای مکانیسم دفاعی بدن در برابر رشد بیش از حد میکروب ها حیاتی است. از طرفی همین رشد بیش از حد میکروب در ناحیه اینفاندیبولوم (نقطه خروج مو از پوست) فولیکول مو با ریزش مو آندروژینیک مرتبط است پس رتینول میتواند تا ح زیادی از این خطر کم کند. پس رتینول تولیدی از بتاکاروتن در بدن میتواند عملا به مهار ریزش مو آندروژنیک کمک کند.
احتیاط در مصرف ویتامین آ
بر طبق مقاله مروری با عنوان نقش ویتامین ها و مینرال ها در ریزش مو ، مصرف روزانه بیش از حد مجاز 10 هزار واحد میتواند منجر به سمیت ویتامین آ شود. این ازدیاد مصرف موجب ریزش مو میشود و احتمالا عوارض جانبی ناخوشایند دیگری را نیز به دنبال خواهد داشت. این یک قاعده کلی است که مصرف بیش از حد مکمل های ویتامین آ و حتی بتاکاروتن میتواند موجب ریزش مو شود.
ویتامین آ یک ویتامین محلول در چربی است و در کبد ذخیره میشود. زمانی که ویتامین آ سطح بالایی پیدا کند ظرفیت حمل و نقل آن از حد مجاز عبور میکند و ویتامین آ اضافی وارد جریان خون میشود و هموستاز لازم برای سلامت موها بهم میریزد و ریزش مو اتفاق می افتد. پی در مصرف مکمل های ویتامین آ و حتی مصرف هویج نیز زیاده روی نکنید.
اگر این مطلب با موضوع نقش بتاکاروتن در ریزش مو برای شما مفید بود لطفا با امتیاز دادن به این مقاله به ما کمک کنید و اگر سوالی دارید در پایین همین مقاله برای ما بنویسید.
